Trong 03 năm qua (2011 - 2013), công tác dân số nói chung, việc xây dựng mô hình lồng ghép chính sách DS/KHHGĐ vào Hương ước, quy ước của làng, thôn, tổ dân phố văn hóa và tìm giải pháp can thiệp giảm thiểu tình trạng tảo hôn nói riêng được HU, HĐND, UBND đặc biệt quan tâm.
Ngay khi có hướng dẫn liên số 479/HDLN-MTTQVN-TP-VHTT&DL-YT ngày 19 tháng 4 năm 2011 của UB MTTQVN tỉnh - Sở Tư pháp - Sở VHTT&DL - Sở Y tế về việc tăng cường, đẩy mạnh đưa chính sách DS/KHHGĐ vào nội dung hương ước, quy ước xây dựng làng, thôn, bản, tổ dân phố văn hóa, việc đưa chính sách DS/KHHGĐ vào hương ước, quy ước tại các thôn, bản, cụm dân cư; với sự tham mưu tích cực của Trung tâm Dân số, Phòng Văn hóa và Thông tin…. UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành liên quan, UBND các xã thị trấn triển khai thực hiện.
Hàng năm đã triển khai và hướng dẫn các văn bản liên quan về xây dựng mô hình lồng ghép đưa chính sách DS/KHHGĐ vào trong hương ước, quy ước làng, thôn, tổ dân phố văn hóa. Quan tâm đến công tác tuyên truyền, vận động cán bộ và nhân dân tích cực tham gia thực hiện xây dựng mô hình, trực tiếp chỉ đạo xây dựng mô hình, nhằm phấn đấu giảm nhanh tỷ suất sinh, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên và nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn toàn huyện.
Nhờ đó, trong những năm qua công tác dân số - Kế hoạch hóa gia đình của huyện A Lưới đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Tính đến cuối năm 2012 tỷ lệ tăng dân số tự nhiên 1.58%, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm xuống còn 10.7%, số con trung bình của mỗi cặp vợ chồng là 2,2 con.
Số lượng đơn vị đăng ký xây dựng mô hình cụm dân cư không có người sinh con thứ 3 trở lên ngày càng nhiều và duy trì với tỷ lệ khá cao, cụ thể: trong năm 2009 có 12 đơn vị đăng ký, hiện tại duy trì 01 đơn đạt 8,3%; năm 2010 có 20 đơn vị đăng ký, hiện tại duy trì 09 đơn vị đạt 45%; năm 2011 có 13 đơn vị đăng ký, hiện tại duy trì 4 đơn vị đạt 30,8%; năm 2012 có 34 đơn vị đăng ký và năm 2013 có 35 đơn vị đăng ký. Chất lượng dân số và thu nhập bình quân đầu người ngày càng được cải thiện, cuộc sống người dân ngày càng tiến bộ và phát triển.
Tính đến năm 2013 số lượng làng, thôn, tổ đã đưa nội dung chính sách DS/KHHGĐ vào hương ước đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt là: 102/133 chiếm 76,7%; số lượng làng, thôn, tổ đang trình hương ước đã bổ sung nội dung chính sách DS/KHHGĐ chờ phê duyệt là: 26/133 chiếm 19,5%; số làng, thôn, tổ chưa bổ sung nội dung chính sách DS/KHHGĐ vào hương ước là 5/133 chiếm 3,75%.
Có 1 đơn vị được UBND tỉnh tặng bằng khen vì đã có thành tích 3 năm liền không có người sinh con thứ 3 trở lên; có 9 đơn vị được UBND huyện tặng giấy khen vì đã có thành tích 2 năm liên không có người sinh con thứ 3 trở lên; ngoài ra, UBND các xã như Thị Trấn, Hồng Thủy, Hồng Thượng, Nhâm cũng đã có chính sách khen thưởng đối với những đơn vị và cá nhân thực hiện tốt chính sách DS/KHHGĐ.
Hội thảo cũng đã được nghe một số tham luận của các đại biểu như tham luận về thực trạng, nguyên nhân dẫn đến mức sinh và tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên cao, các giải pháp can thiệp của Thị Trấn, Sơn Thuỷ, Hồng Vân, Hồng Bắc, Hồng Thuỷ. Thực trạng, nguyên nhân đạt được những kết quả về giảm mức sinh và tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên, phương hướng trong thời gian tới của các xã: Hồng Trung, Hồng Quảng, Nhâm, A Đớt, A Roàng, Hương Phong. Tham luận về công tác phối kết hợp trong tuyên truyền giảm mức sinh và tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên của Hội Nông dân, Phòng Văn hóa và Thông tin, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện.
Đ/c Nguyễn Mạnh Hùng - Phó Chủ tịch UBND huyện phát biểu tại Hội thảo
Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định: Cùng với những chính sách chương trình nhằm nâng cao đời sống vật chất cho đồng bào dân tộc, Đảng và Nhà nước ta đã hết sức chú trọng đến hoạt động nâng cao đời sống tinh thần ở khu vực khó khăn như huyện A Lưới. Để giảm thiểu nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số đồng chí yêu cầu các cơ quan ban ngành cần làm tốt công tác tuyên truyền, vận động thực hiện các chính sách bình đẳng giới. Cần xây dựng và phát triển mô hình can thiệp nhằm loại bỏ hoặc thay đổi tập quán lạc hậu về tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn. Thực hiện tốt việc đưa chính sách Dân số/KHHGĐ vào Hương ước, Quy ước xây dựng cơ quan, đơn vị, làng, thôn, tổ dân phố văn hóa. Muốn vậy các địa phương tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, Chính quyền và sự phối hợp đồng bộ với trách nhiệm cao của các cấp, các ngành trong tổ chức thực hiện đưa nội dung DS-KHHGĐ vào hương ước tận cơ sở, coi đây là trách nhiệm trọng yếu, thường xuyên. Cán bộ Đảng viên phải gương mẫu đi đầu thực hiện tốt chính sách DS-KHHGĐ để nhân dân noi theo. Tránh hiện tượng khoán trắng cho cán bộ Chuyên trách DS-KHHGĐ và cán bộ VH-TT, phải có quy chế phối kết hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, các tổ chức đoàn thể.
Bên cạnh đó, Trung tâm DS/KHHGĐ tăng cường tham mưu UBND huyện trong việc thực hiện công tác Dân số, Phối hợp Chi cục Dân số tỉnh tổ chức các lớp tập huấn về xây dựng quy ước, hương ước và bổ sung nội dung chính sách DS/KHHGĐ cho cán bộ các địa phương; khen thưởng, khuyến khích cụ thể, kịp thời đối với những tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong việc xây dựng mô hình lồng ghép chính sách DS/KHHGĐ vào Hương ước, quy ước của làng, thôn, tổ dân phố văn hóa và giải pháp can thiệp giảm thiểu tình trạng tảo hôn trên địa bàn, những người tích cực tham gia vào công tác tuyên truyền, vận động, đề ra được các biện pháp làm cho cộng đồng tham gia thực hiện tốt mục tiêu xây dựng chính sách dân số.
Phòng Văn hóa và Thông tin thường xuyên phối hợp hơn nữa với Trung tâm DS/KHHGĐ trong công tác lồng ghép đưa nội dung chính sách dân số vào quy hước, hương ước của làng, bản văn hóa đúng theo quy định.