Hiện nay, tỷ số giới tính khi sinh của huyện A Lưới ở mức 122 bé trai/100 bé gái. Với tỷ số đó, A Lưới là một trong những địa phương của tỉnh có tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh ở mức cao. Ðây đang là một vấn đề mà xã hội quan tâm, sự mất cân bằng giới tính khi sinh sẽ gây ra những khó khăn, thách thức lâu dài đối với công tác Dân số, tác động tiêu cực đến sự phát triển kinh tế-xã hội, ảnh hưởng đến gia đình và cộng đồng. Trước thực trạng đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền được coi là giải pháp quan trọng, hiệu quả nhằm cải thiện tình hình này.

Con gái hay con trai đều là niềm vui, niềm hạnh phúc của mỗi cặp vợ chồng

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến mất cân bằng giới tính, trong đó nguyên nhân sâu xa và gần như mang tính quyết định dẫn tới tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, đó là sự tồn tại dai dẳng của định kiến giới hay tư trưởng trọng nam hơn nữ có từ xa xưa của mỗi cá nhân, gia đình, dòng họ đã dẫn đến tâm lý mong muốn có con trai để nối dõi tông đường. Chính vì muốn có con trai nên nhiều phụ nữ, nhất là con dâu trưởng hay con dâu duy nhất trong gia đình sau khi đã sinh con gái phải chịu sức ép sinh thêm con trai từ phía gia đình nhà chồng. Cùng với đó, một bộ phận người già không được hưởng lương hưu dẫn đến tư tưởng coi con trai là chỗ dựa về mặt tài chính, con trai sẽ là người chăm sóc cha mẹ khi về già. Sự phát triển của khoa học kỹ thuật cũng là nguyên nhân dẫn đến mất cân bằng tỷ số giới tính khi sinh. Hệ thống dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân ngày càng hoàn thiện đã mang đến chất lượng chăm sóc sức khỏe ngày càng tốt hơn, tuy nhiên, tình trạng lạm dụng các kỹ thuật siêu âm, nạo phá thai vì mục đích lựa chọn giới tính thai nhi là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng mất cân bằng tỷ số giới tính khi sinh. Bên cạnh đó, còn nhiều nguyên nhân khác như nhận thức hạn chế của một bộ phận người dân, chưa thực hiện tốt pháp luật liên quan đến việc lựa chọn giới tính thai nhi…

Ðể đảm bảo sự phát triển bền vững theo quy luật tự nhiên, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh cần triển khai đồng bộ các giải pháp. Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ðảng, Nhà nước, của các cấp uỷ Ðảng, chính quyền đối với công tác Dân số-KHHGÐ; thường xuyên kiểm tra, đánh giá, giám sát tiến độ và hiệu quả thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra; định kỳ sơ kết, đánh giá rút kinh nghiệm và phân công cán bộ chủ chốt trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác Dân số-KHHGÐ, nhất là vấn đề lựa chọn giới tính khi sinh.

Các cấp uỷ Ðảng, chính quyền, các ngành liên quan cần đẩy mạnh việc quán triệt, triển khai và kiểm tra việc thực hiện chính sách dân số; cần có biện pháp, quy định nghiêm và chặt chẽ hơn nữa trong việc công bố giới tính thai nhi tại các bệnh viện cũng như phòng khám tư nhân; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm sinh đẻ theo quy định của nhà nước, nhất là cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức cố tình sinh con thứ ba trở lên.

Các cấp, các ngành, các cơ quan truyền thông cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục về Luật Bình đẳng giới, tiếp tục lồng ghép nội dung bình đẳng giới vào các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đơn vị. Tích cực tuyên truyền để người dân tự giác chấp nhận quy mô gia đình nhỏ “dù gái hay trai chỉ hai là đủ”. Tổ chức tuyên truyền sâu rộng các văn bản quy phạm pháp luật liên quan tới việc nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi như Luật Bình đẳng giới, Pháp lệnh Dân số, các điều, khoản nghiêm cấm thông báo giới tính thai nhi ...

Tăng cường, đổi mới nội dung, hình thức cung cấp thông tin về giới và mất cân bằng giới tính khi sinh cho người dân, trước hết là các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, những địa phương, đơn vị có tỷ lệ chênh lệch giới tính khi sinh cao, những người cung cấp dịch vụ siêu âm, dịch vụ nạo phá thai, những người có uy tín trong cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức của người dân về giới, hậu quả mất cân bằng giới tính khi sinh, hạn chế các hành vi không phù hợp với việc sinh đẻ theo quy luật tự nhiên của con người. Thực hiện quyền bình đẳng giới, nâng cao vị thế và quyền của phụ nữ và trẻ em gái trong xã hội.

Hãy để việc sinh con trai hay con gái theo quy luật tự nhiên

Đẩy mạnh truyền thông, giáo dục nhằm giúp người dân thay đổi nhận thức, hành vi về giới tính là một cuộc vận động lâu dài, bền bỉ chứ không thể thực hiện thành công trong một sớm một chiều hoặc thậm chí trong một vài năm mà được. Do vậy, để can thiệp, giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh cần được tiến hành đồng bộ với sự góp sức của toàn xã hội. Song song với việc tác động nhằm thay đổi nhận thức, hành vi của người dân về vấn đề giới tính, đồng thời việc thực hiện nhiều chương trình truyền thông nhằm thúc đẩy bình đẳng giới và nâng cao vị thể của người phụ nữ trong xã hội; xây dựng các chính sách nhằm bảo đảm an sinh xã hội cho người cao tuổi, để các gia đình không phải phụ thuộc hoàn toàn vào con trai khi cha mẹ già yếu…

Sinh đẻ là việc hệ trọng do các gia đình quyết định nhưng cũng rất cần sự định hướng của môi trường xã hội và chính sách, hướng tới sự chủ động tự nguyện của mỗi gia đình. Không lựa chọn giới tính thai nhi là hành vi tiến bộ, có văn hóa của Gia đình văn hóa, của cộng đồng dân cư văn hóa. “Không lựa chọn giới tính thai nhi vì tương lai hạnh phúc con cháu chúng ta”./.