Công tác dân số kế hoạch hoá gia đình (DS-KHHGĐ) những năm qua mặc dù gặp rất nhiều khó khăn, nhưng dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự phối hợp có hiệu quả của các ban, ngành đoàn thể và các tổ chức xã hội đã thu được nhiều kết quả đáng khích lệ. Công tác truyền thông DS-KHHGĐ ngày càng được các cấp, các ngành quan tâm, đổi mới về nội dung và hướng về cơ sở, nhất là các xã xa, xã có mức sinh và tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên cao. Các địa phương đã chủ động phối hợp với các tổ chức, đoàn thể tập trung tuyên truyền, vận động mọi tầng lớp nhân dân tham gia tích cực, hưởng ứng các chủ trương của Đảng, Chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác DS-KHHGĐ, xây dựng mô hình “gia đình ít con, khoẻ mạnh” nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho từng người, từng gia đình và toàn xã hội để góp phần xây dựng quê hương A Lưới ngày một đi lên.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác dân DS-KHHGĐ của huyện trong những năm qua đang đứng trước những khó khăn và thách thức, đặc biệt là tình trạng sinh con thứ 3 trở lên tại các xã, thị trấn.

Trong 09 tháng đầu năm 2011, tỷ lệ sinh tảo hôn và sinh con thứ 3 trở lên trong toàn huyện có giảm nhưng chưa vững chắc, một số xã tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên vẫn ở mức cao so với mặt bằng chung của toàn huyện như: Hồng Bắc 22,2%; Hồng Trung 19,2%; Hồng Thủy 29,2%; Sơn Thủy 22%; Hồng Thượng 20%; Hồng Vân 23,5%.

Nguyên nhân của nạn tảo hôn và sinh con thứ 3 ở một số xã tăng cao một phần do tập tục kết hôn sớm của một số người dân vẫn tồn tại, tình trạng bỏ học, thất học dẫn đến kết hôn sớm, các văn bản ban hành về chính sách dân số, pháp luật của nhà nước vẫn chưa đến được với từng người dân, một số bậc phụ huynh chưa quan tâm đến đời sống tâm lý, tình cảm của con em mình khi bước vào độ tuổi vị thành niên…Công tác truyền thông, tư vấn về DS-KHHGĐ chưa đa dạng về phương pháp, tổ chức thực hiện còn hình thức, nên chưa thu hút được sự hưởng ứng tích cực của các cặp vợ chồng sinh con một bề là gái, việc xử lý các trường hợp sinh con thứ 3 trở lên chưa nghiêm túc và thiếu kiên quyết theo quy định của nhà nước…

Để hạn chế tình trạng trên, UBND huyện yêu cầu BCĐ cấp huyện mà cơ quan Thường trực là Trung tâm DS/KHHGĐ huyện cần triển khai các hoạt động truyền thông, tập huấn cho cộng tác viên thôn, bản và tổ chức nói chuyện chuyên đề về DS/KHHGĐ tại hộ gia đình. Những địa bàn đông dân, vùng đặc biệt khó khăn, nhận thức của người dân còn hạn chế… Trung tâm DS/KHHGĐ cần chỉ đạo cán bộ, cộng tác viên dân số tuyên truyền sâu rộng tới các đối tượng trong độ tuổi sinh đẻ, sinh con một bề, những người đã sinh con thứ 2, tư vấn hướng dẫn họ cách sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn, hiệu quả. Bên cạnh đó cần nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS); tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả thực hiện chương trình DS/KHHGĐ. Duy trì và mở rộng hoạt động các câu lạc bộ (CLB): “Nam nông dân với công tác DS/KHHGĐ”, “Phụ nữ không sinh con thứ 3”, “Phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế”…

Cùng với sức mạnh của hương ước, quy ước cụm dân cư, các cấp ủy Đảng, chính quyền cần thực sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác DS-KHHGĐ. Cán bộ, đảng viên gương mẫu đi đầu trong việc thực hiện nhiệm vụ, có trách nhiệm tuyên truyền, giáo dục, vận động gia đình và nhân dân thực hiện tốt chính sách dân số, xây dựng gia đình theo tiêu chí: Ít con, ấm no, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc. Có chính sách khen thưởng các tập thể giữ vững việc không sinh con thứ 3 trở lên, có hình thức kỷ luật đối với đảng viên, cán bộ công chức vi phạm chính sách dân số để làm gương cho nhân dân. Tăng cường hoạt động của cán bộ chuyên trách và cộng tác viên DS-KHHGĐ xã, phường, thị trấn thông qua việc đẩy mạnh điều tra, lập kế hoạch giảm nhanh tỉ lệ sinh con thứ 3 cho lãnh đạo địa phương để tổ chức thực hiện có hiệu quả.

Như chúng ta đã biết, gia đình là tế bào của xã hội, là cái nôi nuôi dưỡng, là môi trường quan trọng giáo dục nếp sống và hình thành nhân cách. Để xây dựng một gia đình văn hóa mới, hạnh phúc, đảm bảo sinh đẻ có kế hoạch, nuôi con khỏe, dạy con ngoan, ngày càng nâng cao cuộc sống thì đòi hỏi phải có sự chung tay góp sức giữa các ban nghành, đoàn thể từ huyện đến cơ sở và sự đồng tình ủng hộ của đông đảo nhân dân. Để khắc phục tình trạng này, trong thời gian tới Trung tâm DS/KHHGĐ huyện phối hợp với các phòng, ban, ngành tiếp tục kiện toàn và củng cố bộ máy làm cộng tác dân số từ huyện đến cơ sở, phân công nhiệm vụ cụ thể đối với từng thành viên, tăng cường đổi mới công tác tuyên truyền, xử lý nghiêm đối với những trường hợp sinh con thứ 3 trở lên, góp phần giảm nhanh và bền vững tình trạng sinh con thứ 3 trở lên trên địa bàn toàn huyện.