Thời gian qua, công tác DS - KHHGĐ trong huyện đạt được những kết quả quan trọng. Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên năm 2010 là 1,56% đến năm 2015 còn 1,53%, tỷ suất sinh năm 2010 là 20‰ đến năm 2015 còn 19,3‰, đặc biệt tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên năm 2010 là 14,5% đến năm 2015 còn 11,07%, các trường hợp tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống giảm dần, quy mô gia đình nhỏ có 1 đến 2 con dần được xã hội chấp nhận.
Có được những kết quả trên phải kể đến việc thực hiện xây dựng mô hình “xã phường, cụm dân cư không có người sinh con thứ 3 trở lên” (mô hình). Qua 5 năm thực hiện (2011-2015), toàn huyện đã có hơn 85% lượt thôn, tổ dân phố và 100% số xã đều có cụm dân cư đăng ký xây dựng mô hình. Toàn huyện đã có 05 cụm dân cư đạt 3 năm được UBND tỉnh khen và 17 cụm dân cư đạt 2 năm liền không có người sinh con thứ 3 trở lên được UBND huyện khen, đến tháng 5 năm 2016 có 17 thôn đạt 3 năm liền, 10 thôn đạt 2 năm liền, 26 thôn đạt 1 năm và tiếp tục chỉ đạo đăng ký mới. Nhờ vậy, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên ở các mô hình đăng ký thấp hơn nhiều so với tỷ lệ chung của toàn huyện.
Để thực hiện tốt công tác xây dựng và duy trì các mô hình Ban chỉ đạo công tác DS-KHHGĐ huyện đã chú trọng việc gắn công tác DS-KHHGĐ với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”; đưa các chỉ tiêu về dân số trong thực hiện các hoạt động, phong trào thi đua từ cấp huyện đến cơ sở. Trong đó, lấy phong trào xây dựng mô hình để làm mục tiêu giảm sinh, giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên. Với sự vào cuộc tích cực của các ban, ngành, đoàn thể từ huyện đến cơ sở trong quá trình xây dựng mô hình, công tác truyền thông, vận động, thu thập thông tin về DS-KHHGĐ đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Vì thế, phong trào xây dựng gia đình, thôn không có người sinh con thứ 3 trở lên ngày càng thu hút sự quan tâm của nhiều địa phương trong huyện, đặc biệt là các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ.
Đ/c Nguyễn Quốc Cường - Phó CT UBND huyện phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị ký cam kết xây dựng mô hình
Việc xây dựng và duy trì mô hình cụm không có người sinh con thứ 3 trở lên, không có trường hợp tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống theo thời gian quy định là rất khó trong việc tuyên truyền, vận động cho người dân thực hiện, nhưng thời gian qua mô hình này vẫn được duy trì và nhân rộng, nhiều xã thực hiện tốt, điển hình như xã A Roàng đến năm 2015 có hai thôn Ka Rôn, Hương Sơn được UBND tỉnh tặng giấy khen và thưởng công trình phúc lợi; UBND huyện tặng giấy khen cho ba thôn A Ka 2, A Min 2, A Roàng 3; UBND xã tặng giấy khen cho thôn A Roàng 1 không có người sinh con thứ 3 trở lên theo quy định tại Quyết định số 28/2014/QĐ-UBND ngày 30/5/2014 của UBND tỉnh.
Bên cạnh đó, việc xây dựng và duy trì tốt các mô hình không có người sinh con thứ 3 trở lên tạo điều kiện thuận lợi giúp cho người dân, các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ tiếp cận các dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ. Hàng năm, Trung tâm DS-KHHGĐ huyện phối hợp với Trung tâm Y tế và các Trạm y tế trên địa bàn cung cấp kịp thời các dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ cho người dân. Đồng thời, chỉ đạo đội ngũ cán bộ chuyên trách, cộng tác viên dân số tăng cường công tác truyền thông lồng ghép nhằm nâng cao kiến thức cho các đối tượng về CSSKSS/KHHGĐ qua đó giúp người dân tiếp cận các biện pháp tránh thai. Nhờ vậy, tỷ lệ người áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại tăng hàng năm trên toàn huyện. Trong thời gian tới, để tiếp tục tăng cường xây dựng mô hình, UBND huyện đã ban hành Chỉ thị số 07/CT-UBND ngày 13 tháng 4 năm 2016 về việc tiếp tục triển khai xây dựng mô hình “Xã, phường, cụm dân cư không có người sinh con thứ 3 trở lên” giai đoạn 2016 - 2020.
Ký cam kết xây dựng mô hình tại cơ sở
Những kết quả đạt được từ mô hình “Xã, phường, cụm dân cư không có người sinh con thứ 3 trở lên” đã góp phần hoàn thành các chỉ tiêu về DS-KHHGĐ, thúc đẩy sự phát triển về mọi mặt ở địa phương. Qua đó, thấy rõ sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự phối hợp đồng bộ có hiệu quả của các ban, ngành, đoàn thể, sự đồng tình hưởng ứng tích cực của các tầng lớp nhân dân và sự nỗ lực không mệt mỏi của những người làm công tác DS-KHHGĐ từ huyện đến cơ sở.